آموزش
مقایسه جامع انواع صاعقه‌گیر | تفاوت سیستم‌های ISPS، PTS، فعال و غیر فعال
مهر
مقایسه جامع انواع صاعقه‌گیر | تفاوت سیستم‌های ISPS، PTS، فعال و غیر فعال
صاعقه‌ها از جمله خطرناک‌ترین پدیده‌های طبیعی هستند که می‌توانند خسارت‌های جبران‌ناپذیری به ساختمان‌ها، تجهیزات صنعتی و شبکه‌های برق وارد کنند. استفاده از صاعقه‌گیر یکی از مؤثرترین روش‌ها برای حفاظت از سازه‌ها و تجهیزات در برابر تخلیه ناگهانی انرژی صاعقه است. در این مقاله به بررسی و مقایسه انواع صاعقه‌گیرها، از جمله سیستم‌های ISPS، PTS، فعال و غیر فعال می‌پردازیم تا به شما کمک کنیم مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنید.
صاعقه‌گیر چیست و چرا به آن نیاز داریم؟
صاعقه‌گیر ابزاری است که با هدایت جریان صاعقه به زمین، از خسارت به ساختمان‌ها، تجهیزات الکتریکی و شبکه‌های صنعتی جلوگیری می‌کند. این سیستم‌ها با کاهش ولتاژ اضافی و کنترل مسیر جریان صاعقه، ایمنی سازه و افراد را تضمین می‌کنند.
معرفی انواع صاعقه‌گیر
۱. صاعقه‌گیر ISPS
ISPS یا Intelligent Surge Protection System یک سیستم هوشمند برای محافظت از تجهیزات حساس در برابر اضافه‌ولتاژ ناشی از صاعقه و نوسانات برق است. این سیستم با تشخیص ولتاژ غیر طبیعی و واکنش سریع، حفاظت چندلایه ارائه می‌دهد. ISPS معمولاً در کارخانه‌ها، مراکز مخابراتی و نیروگاه‌ها کاربرد دارد.
۲. صاعقه‌گیر PTS
PTS یا Power Transient Suppressor به منظور محافظت لحظه‌ای شبکه‌های برق در برابر افزایش ناگهانی ولتاژ طراحی شده است. برخلاف ISPS که هوشمند و چندلایه است، PTS تنها به عنوان یک محافظ سریع و تک‌مرحله‌ای عمل می‌کند و بیشتر در شبکه‌های برق صنعتی و قدرتی استفاده می‌شود.
۳. صاعقه‌گیر فعال (ESE Lightning Rod)
صاعقه‌گیر فعال با ایجاد میدان یونیزه‌کننده قبل از برخورد صاعقه، مسیر تخلیه جریان را کنترل می‌کند و خطر آسیب را به حداقل می‌رساند.
مزایا:
-
پوشش حفاظتی گسترده‌تر
-
زمان پاسخ سریع
-
مناسب برای برج‌ها، پالایشگاه‌ها و سازه‌های صنعتی بزرگ
۴. صاعقه‌گیر غیر فعال (Conventional Lightning Rod)
سیستم غیر فعال قدیمی‌ترین نوع صاعقه‌گیر است که شامل میله فلزی، سیم هادی و اتصال به زمین می‌شود. این سیستم به صورت پاسیو عمل می‌کند و صاعقه را به سمت زمین هدایت می‌کند.
مزایا:
-
نصب ساده
-
هزینه پایین‌تر
معایب: -
محدوده حفاظتی محدود
-
نیاز به نگهداری بیشتر
مقایسه صاعقه‌گیرهای فعال و غیر فعال
| ویژگی | فعال | غیر فعال |
|---|---|---|
| محدوده حفاظتی | زیاد (چند ده متر) | محدود (۵ تا ۱۰ متر) |
| دقت عملکرد | بالا | کمتر |
| نیاز به نگهداری | کمتر | بیشتر |
| قیمت | بالاتر | پایین‌تر |
| کاربرد | پروژه‌های بزرگ صنعتی | ساختمان‌ها و پروژه‌های معمولی |
تفاوت ISPS و PTS در سیستم حفاظت الکتریکی
| ویژگی | ISPS | PTS |
|---|---|---|
| نوع عملکرد | هوشمند و قابل کنترل | محافظ لحظه‌ای در برابر اضافه‌ولتاژ |
| مناسب برای | سیستم‌های حساس الکترونیکی | شبکه‌های برق قدرت |
| زمان پاسخ | بسیار سریع | سریع |
| سطح حفاظت | چندلایه | تک‌مرحله‌ای |
چگونه بهترین نوع صاعقه‌گیر را انتخاب کنیم؟
انتخاب صاعقه‌گیر مناسب وابسته به چند عامل است:
-
نوع سازه: صنعتی، مسکونی یا تجاری
-
شرایط محیطی: آب‌و‌هوا، رطوبت، ارتفاع سازه
-
سطح حفاظت مورد نیاز: حساسیت تجهیزات و ارزش مالی آنها
-
بودجه پروژه: سیستم‌های فعال و ISPS هزینه بالاتری دارند اما حفاظت بهتری ارائه می‌کنند
نکات نصب و نگهداری صاعقه‌گیرها
-
اتصال صحیح به سیستم ارت استاندارد الزامی است
-
بازدید دوره‌ای از اتصالات و سلامت تجهیزات
-
استفاده از تجهیزات مطابق استانداردهای IEC و NFC
نتیجه‌گیری
انتخاب مناسب‌ترین صاعقه‌گیر نیازمند بررسی دقیق نوع سازه، حساسیت تجهیزات و شرایط محیطی است. استفاده از سیستم‌های مدرن مانند ISPS و صاعقه‌گیر فعال می‌تواند حفاظت مؤثرتری ارائه دهد، در حالی که سیستم‌های غیر فعال برای ساختمان‌های کوچک و پروژه‌های محدود مناسب هستند.
شرکت الکترودماوند با ارائه تجهیزات استاندارد و مشاوره تخصصی، می‌تواند بهترین گزینه را برای حفاظت از سازه‌ها و تجهیزات شما ارائه کند.
